Στην ΥΠΑ έργα ρουτίνας αναιτιολόγητα «βαφτίζονται» προμήθειες και δίνονται με απευθείας ανάθεση.

Η διοίκηση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας με σχετικά μεγάλη καθυστέρηση από το τελευταίο black out που έλαβε χώρα στις 29-9-2012 στις εγκαταστάσεις του κτηρίου της ΥΕΠ-ΚΕΠΑΘ, θέλοντας να αναβαθμίσει τεχνολογικά και να διασφαλίσει λειτουργικά τις εγκαταστάσεις ηλεκτροδότησης του συστήματος PALLAS, αποφάσισε με ταχύρυθμη διαδικασία να αναθέσει με απευθείας ανάθεση έργο ύψους 276.750 € στην εταιρία ΑΒΒ, όπως χαρακτηριστικά φαίνεται στις ανηρτημένες στο διαδίκτυο αποφάσεις.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΥΠΟΣΤΑΘΜΟΥ ΥΕΠ-ΚΕΠΑΘ 

ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΕΠΑΘ 

 

Το έργο αυτό με έντεχνο τρόπο και χωρίς την απαιτούμενη αιτιολογία «βαφτίστηκε» προμήθεια για να αποφύγει τις δεσμευτικές διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, περί απευθείας ανάθεσης τεχνικών έργων.

Η σκοπιμότητα της ανάθεσης και η αναγκαιότητα εκτέλεσης με απευθείας ανάθεση στη μία και μοναδική εταιρία ΑΒΒ, δεν δικαιολογείται ούτε ακόμη και στην περίπτωση που θα μπορούσε καθ΄ υπέρβαση να θεωρηθεί  και ως προμήθεια. Εκτός αυτών όμως δεν πρόκειται ούτε για ερευνητική εργασία ή για εργασία δοκιμαστικής εφαρμογής νέων τεχνολογιών ή για έργο ειδικής φύσης και το οποίο δεν δύναται να το εκτελέσει κάποια άλλη εταιρία. 

Το έργο αυτό κάλλιστα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί έργο ρουτίνας για πολλές από τις κατασκευάστριες εταιρίες και το οποίο θα μπορούσε να προσφέρει και να εκτελέσει οποιαδήποτε άλλη τεχνική κατασκευαστική εταιρία και ενδεχομένως για να μην ισχυριστούμε με απόλυτη σιγουριά, το κόστος του όλου έργου θα μπορούσε να είχε πολύ μικρότερη τιμή. 

Εκτός όμως αυτών ή όλη διαδικασία δεν είναι συμβατή με την κείμενη νομοθεσία περί απευθείας ανάθεσης δημοσίων τεχνικών έργων και κατά συνέπεια είναι ένα θέμα, το οποίο αν δεν αποτραπεί να εκτελεστεί με αυτόν τον τρόπο, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα μπλοκαριστεί στον έλεγχο σκοπιμότητας και νομιμότητας που θα διενεργηθεί υποχρεωτικά από την αρμόδια υπηρεσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

Γιατί λοιπόν το έργο αυτό ή ακόμη και η προμήθεια αυτή αρκετά σημαντικού ποσού, δεν ακολούθησε τον δρόμο της διαφάνειας με την διαδικασία της διακήρυξης και της διενέργειας διαγωνισμού; 

Στο χέρι του κ. Υπουργού είναι η διερεύνηση του όλου θέματος.

Να θυμίσουμε λοιπόν εδώ και στους διοικούντες την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας το ισχύον καθεστώς περί απευθείας ανάθεσης τεχνικών έργων.

Η ανάθεση απευθείας τεχνικών έργων είναι επιτρεπτή βάσει των διατάξεων του άρθρου 28 του Ν.3669/08 (το άρθρο αυτό αποτελεί κωδικοποίηση των διατάξεων του άρθρου 83 του Ν.2362/95 και του άρθρου 4 παρ.2γ του Ν.1418/84).

Αποτελεί εξαιρετική διαδικασία και επιτρέπεται σε ειδικές περιπτώσεις. Το καθεστώς αυτό μεταβλήθηκε, λόγω της τροποποίησης του άρθρου 28 του Ν.3669/08 από το άρθρο 35 του Ν.4053/12. Για να γίνουν αντιληπτές οι μεταβολές που επήλθαν θα εξετάσουμε συγκριτικά το προϋπάρχον με το νέο καθεστώς: 

Προηγούμενο καθεστώς σχετικά με την απευθείας ανάθεση τεχνικών έργων.

α) Όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 83 του ν. 2362/1995 (ΦΕΚ 247 Α΄), όπως κάθε φορά ισχύουν.

β) Όταν πρόκειται για υπόθεση που αφορά σε απόρρητα του κράτους. Ο χαρακτηρισμός ως κρατικού απορρήτου δίδεται ύστερα από απόφαση του Πρωθυπουργού.

γ) Σε ειδικές περιπτώσεις, όπως,

• σε περίπτωση θεομηνίας,

• σοβαρού επικείμενου κινδύνου,

• μοναδικότητας του κατασκευαστή,

• συνέχισης εργασιών ύστερα από έκπτωση του αναδόχου ή διάλυσης της εργολαβικής σύμβασης,

• όταν πρόκειται για ερευνητικές εργασίες ή εργασίες δοκιμαστικές εφαρμογής νέων τεχνολογιών ή για έργα ειδικής φύσης, εφόσον χαρακτηριστούν έτσι με απόφαση του φορέα κατασκευής του έργου, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου.

δ) Όταν πρόκειται για την κατασκευή έργων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α΄ βαθμίδας από κατασκευαστικές επιχειρήσεις των Ο.Τ.Α. εγγεγραμμένες στο μητρώο του άρθρου 92 του παρόντος και με τις ειδικότερες προϋποθέσεις και τους όρους που προβλέπονται από το άρθρο 10 του π.δ. 171/1987 ( ΦΕΚ 84 Α΄). Οι προϋποθέσεις και οι όροι αυτοί μπορεί να τροποποιούνται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων.

Νέο καθεστώς σχετικά με την απευθείας ανάθεση τεχνικών έργων(μετά τη τροποποίηση του άρθρου 28 του Ν.3669/08 από τη παρ.1 του άρθρου 35 του Ν.4053/12).

α) Όταν πρόκειται για σύμβαση έργου που υπάγεται στο άρθρο 118. Η σύμβαση χαρακτηρίζεται ως απόρρητη με απόφαση του Πρωθυπουργού.

β) Όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 57 παράγραφος 1, 124 και 125.» Όπως προκύπτει από τις προηγούμενες και τις ισχύουσες διατάξεις περιορίζεται η δυνατότητα απευθείας ανάθεσης στις 2 περιπτώσεις του άρθρου 35, όπως διαμορφώθηκε μετά τη τροποποίησή του.

Αναθέσεις με άλλες διατάξεις, εφόσον αυτές είναι ενσωματωμένες στη κωδικοποίηση του Ν.3669/08, όπως η διάταξη του άρθρου 83 του Ν.2362/95, και δεν αναφέρονται αυτοτελώς στο άρθρο 28 του Ν.3669/08, όπως διαμορφώθηκε, αυτομάτως καταργούνται. Αρκετές από τις περιπτώσεις που καταργήθηκαν ενσωματώθηκαν στις δύο νέες παραγράφους της νέας διάταξης (το απόρρητο και οι ειδικές περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 57 π.1, στο άρθρο 124 και στο άρθρο 125 του Ν.3669/08)

Ποια έργα των ΟΤΑ αφορούσε η διάταξη που ίσχυε με το προηγούμενο καθεστώς, για τις περιπτώσεις των οποίων επέτρεπε την απευθείας ανάθεση και με το νέο καθεστώς καταργήθηκε αυτή η δυνατότητα: 

• Μικρά έργα προϋπολογισμού έως 2.000.000 δρχ (5.869,41 ευρώ) του άρθρου 15 του ΠΔ 171/87.

• Αντίστοιχα, έργα για την άμεση αποκατάσταση απρόβλεπτων ζημιών σε δρόμους και σε δίκτυα ύδρευσης, άρδευσης, αποχέτευσης και φωτισμού που ανατίθενται απ’ ευθείας από το Δήμαρχο (άρθρο 158, π.4, περ.β’ του ΔΚΚ). Για τη συγκεκριμένη περίπτωση καθώς και για τη δυνατότητα που δίνει το άρθρο 72, παρ.1δ (κατεπείγουσες περιπτώσεις) κρατάμε μία επιφύλαξη. Η κατάργηση των περιπτώσεων αυτών δημιουργεί σοβαρά προβλήματα αντιμετώπισης ειδικών καταστάσεων και πρέπει να διευκρινιστεί από το Υπουργείο Εσωτερικών η ισχύς των ειδικών αυτών διατάξεων.

• Έργα προϋπολογισμού μέχρι 10.271,46 ευρώ (για τους Δήμους Αθήνας, Πειραιά, Θεσσαλονίκης έως 14.673,51 ευρώ). Απευθείας αναθέσεις με βάση το άρθρο 83, παρ.3α του Ν.2362/95 Ποιες περιπτώσεις δεν θίγονται από τη τροποποίηση της διάταξης. Αναφέρονται κυρίως περιπτώσεις που προβλέπονται, μεταξύ άλλων, από το κοινοτικό δίκαιο.

• Αναθέσεις στη περίπτωση αυξομείωσης εργασιών ή νέες εργασίες της ίδιας εργολαβίας (άρθρο 57, π.1 του Ν.3669/08).

• Αναθέσεις με διαπραγμάτευση αφού έχει προηγηθεί δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού (άρθρο 124 του Ν.3669/08). Αφορά τις περιπτώσεις όπου οι προσφορές που έχουν υποβληθεί, κατά την ανοικτή ή κλειστή διαδικασία, έχουν κριθεί μη κανονικές ή απαράδεκτες, οπότε οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να προσφύγουν στη διαδικασία της ανάθεσης με διαπραγμάτευση.

• Αναθέσεις με διαπραγμάτευση χωρίς να έχει προηγηθεί δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού (άρθρο 125, Ν.3669/08). Αφορά ειδικότερες περιπτώσεις, όπως:

(α) εάν δεν υποβλήθηκε καμία προσφορά ή καμία από τις υποβληθείσες προσφορές δεν κρίνεται κατάλληλη, ή εάν δεν υπάρχει κανείς υποψήφιος,

(β) εάν για καλλιτεχνικούς, τεχνικούς λόγους η σύμβαση μπορεί να ανατεθεί σε συγκεκριμένο οικονομικό φορέα,

(γ) εάν για λόγους προστασίας αποκλειστικών δικαιωμάτων επίσης πρέπει να ανατεθεί σε συγκεκριμένο φορέα,

(δ) εάν για κατεπείγουσες περιπτώσεις δεν μπορούν να τηρηθούν οι προθεσμίες,

(ε) εάν πρόκειται για συμπληρωματικά έργα, τα οποία δεν μπορούν να ανατεθούν σε άλλο ανάδοχο,

(στ) όταν πρόκειται να ανατεθούν νέα έργα, τα οποία είναι επανάληψη παρόμοιων έργων που ανατέθηκαν στον αρχικό ανάδοχο.