Ηεντυπωσιακή πορεία του ΣΥΡΙΖΑ από το 4% στο 36% μέσα σε 6
χρόνια έχει ερμηνευτεί περίπου ομόφωνα ως αποτέλεσμα της φυγής του κόσμου από
το ΠΑΣΟΚ που κυριάρχησε στον χώρο αυτό τα προηγούμενα 30 χρόνια. Αιτία υπήρξε η
κρίση της τελευταίας πενταετίας που ανέτρεψε τη μεταπολιτευτική σταθερότητα. Ο
ΣΥΡΙΖΑ δεν μεγάλωσε ως προγραμματική πολιτική επιλογή αλλά ως φορέας υποδοχής
δυσαρεστημένων.
Ο προγραμματικός του λόγος εξαντλήθηκε σε μία λίστα παροχών, το λεγόμενο «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης». Η σύγχρονη αριστερά σε όλη την Ευρώπη βρίσκεται σε «διαρκή» σύγκρουση με τις κατεστημένες αξίες, κυρίως στην οικονομία, αλλά αποτυγχάνει να μετατρέψει τη διαφωνία σε μεταρρύθμιση. Να σχεδιάσει δηλαδή και, ως κυβέρνηση, να υλοποιήσει ένα πρόγραμμα που αλλάζει τα πράγματα «επί το αριστερότερον». Γι’ αυτό και υπό κανονικές συνθήκες μπορεί να σταθεί μόνο σε περιόδους οικονομικής ευμάρειας.
Ο προγραμματικός του λόγος εξαντλήθηκε σε μία λίστα παροχών, το λεγόμενο «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης». Η σύγχρονη αριστερά σε όλη την Ευρώπη βρίσκεται σε «διαρκή» σύγκρουση με τις κατεστημένες αξίες, κυρίως στην οικονομία, αλλά αποτυγχάνει να μετατρέψει τη διαφωνία σε μεταρρύθμιση. Να σχεδιάσει δηλαδή και, ως κυβέρνηση, να υλοποιήσει ένα πρόγραμμα που αλλάζει τα πράγματα «επί το αριστερότερον». Γι’ αυτό και υπό κανονικές συνθήκες μπορεί να σταθεί μόνο σε περιόδους οικονομικής ευμάρειας.
Ο κ. Τσίπρας κατάφερε να πάρει τον κόσμο με το μέρος του
αρθρώνοντας ένα πολιτικό στίγμα φιλοτεχνημένο με αξίες. Η «αριστερά», η
«κοινωνία», η «αλληλεγγύη», ο «δημόσιος χώρος», ο «αδύναμος» πολίτης και
αντιπαρατίθεται ως πόλος απέναντι στο «σύστημα», δηλαδή στη σημερινή κοινωνία,
ενώ χρησιμοποιεί και την απειρία ως πλεονέκτημα. Στην προσπάθεια αυτή ο ΣΥΡΙΖΑ
έχτισε πετυχημένα στις πολιτικές και αξιακές παρακαταθήκες που άφησε την
περίοδο 1974-1994 το Ανδρεοπαπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ. Το τεκμήριο «δικαίου» σε κάθε μορφή
ατομικής και συλλογικής «διαμαρτυρίας», η αμφισβήτηση και η ηθική απαξίωση των
ίδιων των θεσμών όπως η δικαιοσύνη, η αστυνομία, το πανεπιστήμιο, η εφορία αλλά
και των κανόνων λειτουργίας της πολιτείας. Ο παραλληλισμός της αντίστασης κατά
της χούντας με την αντίσταση κατά των εκλεγμένων κυβερνήσεων, η αποδοχή των
«καταλήψεων» ως δημοκρατικής συμπεριφοράς, η μη πληρωμή των δανείων ή και των
φόρων απέναντι στον θεσμό της Τράπεζας ή της εφορίας είναι μερικά παραδείγματα
«αριστερών» συμπεριφορών που στον ανεπτυγμένο κόσμο έχουν εκλείψει.
Ολα τα παραπάνω συνθέτουν σήμερα την αξιακή ταυτότητα του
ΣΥΡΙΖΑ αλλά δεν βοηθούν την έξοδο από την κρίση. Κανένα πρόβλημα δεν
θεραπεύεται, ορισμένα από αυτά ξεπερνιούνται στην πράξη, ενώ η «κυβερνώσα
αριστερά» υψώνει νέα φωνή «αντίστασης». Κωμικό παράδειγμα των ημερών η
συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ στις διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης! Ολα τα παραπάνω
στρέφονται σε βάρος των πιο αδύναμων μελών της κοινωνίας, καθώς η επιδείνωση
των συνθηκών πλήττει περισσότερο τους ασθενέστερους. Μέσα σε λίγους μήνες φέτος
όλες οι απόπειρες που έγιναν για την εφαρμογή αριστερών πολιτικών όπως η
κατάργηση των κέντρων κράτησης μεταναστών, των διαδικασιών επιλογής στα πρότυπα
πειραματικά σχολεία, το δωρεάν ρεύμα, η εκδήλωση πρόθεσης ακύρωσης ιδιωτικοποιήσεων,
η χαλάρωση των ελεγκτικών και των εισπρακτικών μηχανισμών, η αποφυλάκιση
κρατουμένων, το μπρα ντε φερ με την Ευρώπη κ.λπ. οδήγησαν ταχύτατα σε
αποτυχίες.
Από την άλλη πλευρά, η Νέα Δημοκρατία την τελευταία
εικοσαετία δεν ακολούθησε ανάλογη πορεία και δεν ανέδειξε πολιτικό λόγο με
αξιακό περιεχόμενο. Πράγματι, διατηρεί ως κληρονομιά την ιστορική έκφραση των
αστικών αξιών και των αξιών του «έθνους», αλλά για πολλά χρόνια αυτές δεν
επενδύθηκαν με πολιτικό λόγο στην καθημερινότητα. Πορεύεται πάνω στις αξίες που
χάραξε την προηγούμενη εικοσαετία ο Ανδρέας Παπανδρέου, αντιγράφοντας τον
αξιακό κώδικα της αριστεράς. Οι έννοιες της «πατρίδας», της «άμιλλας», της
«αριστείας», της «ποιότητας», της «νομιμότητας», της «Δύσης», της «Ευρώπης»,
της «οικονομίας της αγοράς», του «ανταγωνισμού», της «ελευθερίας» αλλά και της
«αλληλεγγύης» δεν καλλιεργήθηκαν ως αξίες απέναντι στο αριστερό ντελίριο της
μεταπολίτευσης. Αυτή η ελλιπής αξιακή συγκρότηση και η χρήση των αξιών της
αριστεράς έχει μερίδιο ευθύνης και για τη Χρυσή Αυγή, καθώς εκεί οι αξίες αυτές
βρίσκονται σε παραλήρημα. Το αποτέλεσμα είναι ότι από το 2004 που επανήλθε στο
κυβερνητικό προσκήνιο να πολιτεύεται με τους όρους της ηγεμονίας της αριστεράς:
κάνοντας μία πολιτική «διαχείρισης» με στόχο την εξισορρόπηση και την
ικανοποίηση αιτημάτων κοινωνικών ομάδων, χωρίς κυβερνητικό πρόγραμμα
μεταρρύθμισης. Προκαλεί σοκ η ανάληψη της εξουσίας από τον ΣΥΡΙΖΑ το 2015 χωρίς
επεξεργασμένο πρόγραμμα, αλλά αυτό υπήρξε το διαχρονικό παράδειγμα στην Ελλάδα
τόσο για το ΠΑΣΟΚ όσο και για τη Ν.Δ. Δεν είναι τυχαίο ότι και σήμερα μπροστά
σε μία διαδικασία επιλογής νέου αρχηγού δεν κατάφερε να κάνει διάλογο ανάμεσα
στους υποψηφίους. Προτίμησε την παλιά συνταγή του «ώριμου φρούτου». Σήμερα η
Ν.Δ. μπροστά στην ανάδειξη του επόμενου αρχηγού της έχει μία μεγάλη ευκαιρία να
αποβάλλει τον ρόλο του «διαχειριστή πολυκατοικίας». Ουσιαστικά δεν έχει
τέσσερις αλλά δύο υποψηφιότητες: την παλιά Νέα Δημοκρατία που εκπροσωπεί με
επάρκεια ο κ.Μεϊμαράκης και την ανανέωση που εκπροσωπούν οι άλλοι τρεις. Μόνη
λύση για να μην κερδίσει το παλιό είναι οι τρεις υποψηφιότητες να γίνουν μία.
Προλαβαίνουν!
Μιχάλης Πεγκλής
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου