Αυτά που μας χρεοκόπησαν συνιστούν συνταγή λύσης;

Η ατζέντα με την οποία εξελέγησαν τα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης, ο σύριζα και οι ανεξελ, ήταν περίπου ταυτόσημη στα θέματα που αφορούν την οικονομία. Άλλωστε στα πέντε χρόνια που η χώρα μας βρίσκεται σε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής η λαϊκή δεξιά και η αριστερά “συναντήθηκαν” τόσο στη κριτική, όσο και στις προτάσεις τους, για υπέρβαση της κρίσης.
Για όλα τα κακά έχρισαν υπεύθυνο το μνημόνιο. Αν καταφέρναμε να το εξοβελίσουμε, όλα θα επανέρχονταν στη πρότερη κατάσταση ευωχίας. Στο 2009. Την οποία βέβαια τότε κατέκριναν (ο σύριζα, οι ανεξελ γεννήθηκαν αργότερα, στο … Ζάππειο) και ζητούσαν περισσότερα για το λαό!

Οι προτάσεις αυτές αποτέλεσαν το εισιτήριο για την εκλογική επιτυχία. Αποτέλεσαν και τη μαγιά των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης. Σήμερα αποτελούν το πλαίσιο των διεκδικήσεων της κυβέρνησης στις συζητήσεις που η ίδια προκάλεσε για επαναδιαπραγμάτευση του προγράμματος με τους πιστωτές της χώρας. Ας δούμε λοιπόν ποιες είναι οι βασικότερες θέσεις της συγκυβέρνησης στην υποτιθέμενη διαπραγμάτευση. Και λέω υποτιθέμενη διότι μόνη της αποφάσισε ότι θέλει να αλλάξει τους όρους της συμφωνίας. Για τη τριάδα των πιστωτών η συμφωνία είναι εκεί, είναι δεδομένη και δεν έχουν καμία διάθεση να την τροποποιήσουν. Γι αυτούς, ορθά, η χώρα έχει συνέχεια και κάθε νέα κυβέρνηση αποτελεί απλά τον εκάστοτε νόμιμο εκπρόσωπο της εταιρείας «Ελλάς ΑΕ». Και ναι μεν κάθε διοίκηση έχει δικαίωμα να ασκήσει τις πολιτικές που θεωρεί καλύτερες, αλλά βαρύνεται και από τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν οι προηγούμενες από αυτήν. Δεν προέρχεται από παρθενογέννεση, ούτε ξεκινά τη θητεία της από μηδενική βάση. Για την Ευρώπη και τους θεσμούς της οι κανόνες και οι συμφωνίες τίθενται για να τηρούνται.

Βασικό πρόταγμα της νέας κυβέρνησης είναι το θέμα της «ελάφρυνσης» του κρατικού χρέους. Ως πρόσφατα ο όρος «ελάφρυνση» εξειδικευόταν μονοσήμαντα σε απαίτηση απομείωσης της ονομαστικής αξίας του χρέους. Είναι προφανές ότι, από τη στιγμή που το 85% αυτού το κατέχουν η ΕΚΤ, το ΔΝΤ και ο επίσημος τομέας, δηλαδή οι χώρες – εταίροι, είναι αδύνατον να απομειωθεί σε όρους ονομαστικής αξίας. Το καταστατικό του ΔΝΤ το απαγορεύει και ουδείς σώφρων θα ήθελε να βρεθεί απέναντι σε 200 χώρες, δηλαδή απέναντι στην υφήλιο. Οι χώρες – εταίροι εκπροσωπούνται κι αυτές από κυβερνήσεις – διοικήσεις, οι οποίες, για να έχουν το ηθικό δικαίωμα να αποδεχθούν απώλεια χρημάτων, πρέπει να εξουσιοδοτηθούν προς τούτο από τις κοινωνίες τους, από τα κοινοβούλια τους. Και βέβαια ποια κοινωνία θα αποδεχθεί να χαρίσει χρήματα σε μια άλλη, πόσο μάλλον όταν αρκετές από αυτές διατηρούν βιοτικό επίπεδο και κατά κεφαλήν εισόδημα χαμηλότερο ή και πολύ χαμηλότερο από τα αντίστοιχα των ελλήνων. Απομένει μόνο η κεντρική τράπεζα, η οποία θεωρητικά θα μπορούσε να κάνει κάποια τερτίπια λογιστικού χαρακτήρα, αλλά την διακρίνει απροθυμία για ευνόητους λόγους.

Συνεπώς το αίτημα για διαγραφή χρέους είναι μαξιμαλιστικό και αναποτελεσματικό. Ευτυχώς η κυβέρνηση το αντιλήφθηκε έγκαιρα και αναδιπλώθηκε προσαρμόζοντας τα αιτήματα της σε μορφές ελάφρυνσης, στις οποίες ήδη από το 2012 οι εταίροι είχαν αφήσει να διαφανεί ότι θα μπορούσαν να προχωρήσουν, εφόσον η οικονομία μας πληρούσε κάποιες προϋποθέσεις (πρωτογενές πλεόνασμα ικανό να αποπληρώνει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους). Στο θέμα του χρέους λοιπόν ο μαξιμαλισμός υποκαταστάθηκε απο το ρεαλισμό και, εφόσον τελικά υπάρξει συμφωνία, θα μας προκύψει χρονική επιμήκυνση αποπληρωμής του χρέους, καθώς και ακόμη χαμηλότερα επιτόκια. Κι επειδή τα κρατικά χρέη ουσιαστικά ουδέποτε αποπληρώνονται, ο παράγοντας που καθορίζει τη βιωσιμότητα τους είναι το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης τους. Στο προϋπολογισμό του 2015 στο κωδικό «τόκοι» έχουν προβλεφθεί 5,9 δίς ευρώ. Ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστό κάτω από 3,5% του ΑΕΠ, αισθητά χαμηλότερο από τα 13-15 δίς (ποσοστά 6-7% του ΑΕΠ) που καταβλήθηκαν τα έτη 2008-9. Με σταθερό χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης αρκεί μια συνεχής λελογισμένη αύξηση του ΑΕΠ (με αύξηση του παρονομαστή, όταν ο αριθμητής παραμένει σταθερός,  το κλάσμα μειώνεται), ώστε το χρέος της χώρας να μειώνεται σταθερά.

Η δεύτερη αιχμή της κυβέρνησης αφορά το θέμα των μεταρρυθμίσεων. Η κυβέρνηση δεν κουράζεται να επαναλαμβάνει τη διάθεση της για μεγάλες ρήξεις και μεταρρυθμίσεις. Και τις παραθέτει: φοροδιαφυγή, εισφοροδιαφυγή, φοροαποφυγή, επιχειρηματικά (τα συντεχνιακά και συνδικαλιστικά εξαιρούνται σαφώς) κρατικοδίαιτα συμφέροντα, διαπλοκή. Μέχρις εκεί. Κατά λοιπά κρατισμός. Ο απόλυτος κρατισμός. Ο ευλογημένος κρατισμός. Ο ιδεοληπτικός κρατισμός. Δεν θα γίνει καμία ιδιωτικοποίηση. Θα επανέλθουν υπό κρατικό έλεγχο όσοι φορείς πουλήθηκαν από το ΤΑΙΠΕΔ. Θα μεγαλώσει ξανά το κράτος. Θα επαναπροσληφθούν 600 καθαρίστριες για να καθαρίζουν ένα κτίριο ! Θα επαναπροσληφθούν 3000 νοματαίοι να περιδιαβαίνουν στα σχολικά προαύλια για να επιτηρούν και να προστατεύουν τους μαθητές! Τους ίδιους που γυρίζουν σπίτι αργά το βράδυ μόνοι από τα φροντιστήρια ή τις καφετέριες ! Και αναρωτιέται κανείς: Μα ο υπερβολικός έλεγχος της οικονομίας από το κράτος δεν είναι υπεύθυνος για τη διαπλοκή, τη μαύρη οικονομία της μίζας, την απόλυτη αναποτελεσματικότητα, τη παροχή χαμηλής στάθμης υπηρεσιών στους πολίτες, τη γραφειοκρατία, την ελλειμματική λειτουργία της οικονομίας; Αυτή είναι η νέα αντίληψη που ευαγγελίζεσθε κύριοι της κυβέρνησης ως φορείς αλλαγής; Μα το κρατισμό τον ζήσαμε 40 χρόνια. Μας κατέστρεψε. Κι εσείς μας τον προσφέρετε σε μεγαλύτερες δόσεις;

Με λογικές αυτής της μορφής είναι αδύνατον να επέλθει συμφωνία με τους εταίρους; Πόσο συμβατά είναι πχ τα κρατικά μονοπώλια στην ενέργεια (ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, κλπ) με την ευρωπαϊκή νομοθεσία για πλήρως απελευθερωμένες αγορές ενέργειας και λειτουργία του ανταγωνισμού; Πού θα βρεθούν χρήματα για να γίνουν επενδύσεις εκσυγχρονισμού των λιμανιών και των αεροδρομίων της χώρας, που διατηρούνται σε τριτοκοσμική κατάσταση; Οι κοι Δραγασάκης και Λαφαζάνης δεν σεβάστηκαν ούτε την αυτονομία εισηγμένων εταιρειών στο ΧΑΑ. Προτού ακόμη συγκληθεί η ΓΣ για να αποφασιστούν τα πρόσωπα που θα αποτελέσουν τη νέα διοίκηση της ΕΤΕ, ο πρώτος ξεκαθάρισε ότι δεν θα πουληθεί μερίδιο στη Finansbank, ούτε ο Αστέρας, ούτε ο ασφαλιστικός βραχίονας της τράπεζας; Με ποιο τρόπο θα ανταποκριθεί η ΕΤΕ στη δέσμευση που ανέλαβε κατά τη διεξαγωγή των ευρωπαϊκών stress tests για δημιουργία εσωτερικού κεφαλαίου άνω των 2 δίς δεν το απάντησε. Ο δε δεύτερος εξήγγειλε για λογαριασμό της τράπεζας Πειραιώς τη δανειοδότηση της χρεοκοπημένης ΕΒΖ με 30.000.000 ευρώ !!! Αλήθεια, δεν θα θεωρήσει η Κομισιόν κρατική στήριξη αυτά τα χρήματα και δεν θα ζητήσει την επιστροφή τους μαζί με τα ανάλογα πρόστιμα; Πώς είναι δυνατόν να βρεθεί κοινός τόπος με την ΕΕ και την ευρωζώνη, όταν το σύνολο σχεδόν των προτάσεων της κυβέρνησης είναι ασύμβατες με τις ευρωπαϊκές αντιλήψεις και τους κοινοτικούς κανόνες;

Η τρίτη αιχμή του δόρατος είναι το δημοσιονομικό. Αυτή που περιγράφεται με σαφήνεια από τη φράση «να γυρίσουμε εισοδηματικά στο 2009 με ένα άρθρο και ένα νόμο». Να αγνοήσουμε δηλαδή ότι ως τότε ζούσαμε πολύ πάνω από τις δυνατότητες της οικονομίας, να αγνοήσουμε κάθε οικονομικό και λογικό κανόνα, να παραστήσουμε ότι «λεφτά υπάρχουν» και να ανατρέψουμε την εσωτερική υποτίμηση  που εν τω μεταξύ συντελέστηκε. Με ποιο τρόπο θα μπορούσε να επιτευχθεί η μαγική λύση; Με τι θα αντικαθιστούσαμε την απώλεια 20-25 δίς ετησίως, που ήταν το ύψος του ετήσιου ελλείμματος της χώρας και τα οποία παλιότερα μας τα δάνειζαν οι αγορές κι εμείς τα ξεκοκαλίζαμε στέλνοντας το λογαριασμό στις επόμενες γενιές;  Η πρόταση προβλέπει δύο τρόπους. Ο ένας έχει αποδέκτες εντός των συνόρων. Πρόκειται για τη πρόθεση αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης κατά οκτώ μονάδες, από το 36% στο 44% του ΑΕΠ. Δηλαδή την άντληση 14,5 δίς ευρώ περισσότερων από όσα συλλέχθηκαν το 2014. Από μια οικονομία με μηδενική φοροδοτική ικανότητα. Όταν με τις ήδη θεσπισμένες επιβαρύνσεις οι φορολογούμενοι αδυνατούν να ανταποκριθούν και γεννώνται ληξιπρόθεσμες οφειλές περίπου ένα δίς κάθε μήνα. Εννοείται βέβαια ότι στο 2009 θα γυρίσουν μόνο οι γνωστοί και μη εξαιρετέοι πελάτες του κράτους, αφού αυτοί θα καρπωθούν τη λεία των επιπλέον φόρων. Οι υπόλοιποι, οι εκτός των κρατικών τειχών, θα ζήσουν το μεσαίωνα τους, αφού όχι μόνο δεν θα αυξήσουν τα εισοδήματα τους, αλλά από αυτούς θα προέλθει η αφαίμαξη που θα τροφοδοτήσει τη δεξαμενή για την «επιθυμητή» σοσιαλιστική αναδιανομήυπέρ των πελατών. Ο δεύτερος τρόπος απευθύνεται στους εκτός των συνόρων. Περιλαμβάνει τον «εκβιασμό» των πιστωτών, ώστε να φοβηθούν πιθανές αρνητικές συνέπειες για την ευρωζώνη από μια επαπειλούμενη στάση πληρωμών και συνακόλουθη χρεοκοπία της Ελλάδας, αν δεν συμβιβαστούν με τις απαιτήσεις μας να μας χορηγούν περισσότερα δανεικά, ώστε να τα καταναλώνουμε και να περνάμε εμείς καλά κι εκείνοι … χειρότερα. Αυτό ακριβώς βιώνουμε σήμερα. Η κυβέρνηση «διαπραγματεύεται» ένα νέο πρόγραμμα, πιο «ευρύχωρο» κατά αρκετά δισεκατομμύρια, ώστε να έχει διαθέσιμους πόρους να τους κατευθύνει στους μόνιμους πελάτες όλων των ελληνικών κομμάτων.  Στους δημοσίους υπαλλήλους, στους συνταξιούχους, σε περισσότερους ΔΥ, στο περιβόητο κοινωνικό κράτος, που είναι μια καταβόθρα παροχής άθλιων και ελλειμματικών υπηρεσιών, αλλά κατασπαράσσει τεράστια ποσά για βρώση εκείνων που το υπηρετούν ως εργαζόμενοι. Κι όμως βαυκαλίζεται η δύσμοιρη η κυβέρνηση ότι η συμφωνία είναι προ των πυλών. Και μεταφέρει τη βεβαιότητα της και στη κοινωνία!

Είναι βέβαιον ότι οι πιστωτές αποκλείεται να αποδεχθούν τη παραπάνω πρόταση. Περισσευάμενα κονδύλια για πέταμα δεν υπάρχουν. Αλλά και να υπήρχαν, δεν θα τα έδιναν για να επιζήσει ο ελληνικός παρασιτισμός. Το περισσότερο που θα δεχθούν είναι να μειώσουν την υποχρέωση μας για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος από το 4,5% ετησίως στο 1,5-2%. Μεσοπρόθεσμα ίσως προχωρήσουν και στην απόφαση να μην συνυπολογίζονται οι επενδυτικές δαπάνες στο έλλειμμα. Αυτό είναι κάτι που το ζητούν και οι Γάλλοι με τους Ιταλούς και πιθανόν κάποια στιγμή να θεσμοθετηθεί σε επίπεδο Κομισιόν. Μέχρις εκεί όμως. Δεν πρόκειται να κάνουν ούτε βήμα πίσω από τη θέση «εσείς καλύπτετε τα ελλείμματα, εμείς τα χρεολύσια».

Στο σημείο αυτό όμως έχει ενδιαφέρον να αξιολογήσουμε τη πρόταση της κυβέρνησης. Ωφελεί την ελληνική κοινωνία και την οικονομία η τεχνητή αύξηση των κρατικών δαπανών και η διόγκωση των εισοδημάτων όσων ψωμίζονται από το κράτος; Η απάντηση που δίνουν τα αρμόδια κυβερνητικά χείλη, αλλά και όλα τα κόμματα της Βουλής, είναι καταφατική. Τα πρόσθετα εισοδήματα θα διοχετευθούν στη κατανάλωση, θα τονωθεί η αγορά, οπότε, πέραν της μεγέθυνσης της αγοραστικής αξίας των κατόχων τους, θα ωφεληθεί και το εμπόριο, αφού θα αυξηθεί ο κύκλος εργασιών μικρομεσαίων και εμπόρων. Η αύξηση αυτή θα οδηγήσει την οικονομία σε ανοδικό κύκλο και θα δημιουργηθούν πρόσθετα φορολογικά έσοδα. Άρα η ωφέλεια θα διαχυθεί στην οικονομία και θα ωφεληθούν οι πάντες. Κλασσική Κεϋνσιανή αφήγηση επιπέδου πρωτοετών φοιτητών οικονομικών (Που λησμονεί ότι η τόνωση των εισοδημάτων τις περιόδους υφέσεων γίνεται με κεφάλαια που εξοικονομήθηκαν με περιοριστικές πολιτικές τις περιόδους της οικονομικής άνθησης. Στη χώρα μας έχουμε εθιστεί στην άσκηση επεκτατικής πολιτικής διαχρονικά. Ποτέ δεν εξοικονομούμε, μόνο δαπανούμε. Διότι αυτό θέλει ο κόσμος. Και οι πολιτικοί συνήθισαν να του το δίνουν. Με το όποιο κόστος. Αλλά αυτό δεν είναι Κεϋνσιανισμός, είναι μια ελληνική πατέντα αυτοχειρίας). Στη πράξη όμως η αγορά λειτουργεί διαφορετικά. Η εγχώρια παραγωγή είναι πολύ μικρή, ιδιαίτερα σε προϊόντα τεχνολογικής αιχμής και εξοπλισμού. Τα χρήματα λοιπόν που θα δανειστεί επιπλέον η χώρα δεν θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Θα κατευθυνθούν στην αγορά εισαγόμενων αγαθών. Θα δημιουργήσουν ή θα συντηρήσουν θέσεις εργασίας στον ευρωπαϊκό βορρά και στην Ασία. Η κατάληξη θα είναι η εκ νέου διεύρυνση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου και η τόνωση του παρασιτισμού.

Μα αγαπητοί μου φίλοι αυτό δεν ήταν το μοντέλο που με ευλάβεια ακολουθεί η Ελλάς από το 1981; Αυτό δεν είναι το μοντέλο που οδήγησε με ακρίβεια στην υπερχρέωση και στη χρεοκοπία; Η έξοδος από τη κρίση και η επαναφορά της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης, που όμως θα στηρίζεται σε υγιείς βάσεις, προϋποθέτει την υιοθέτηση ενός νέου οικονομικού μοντέλου. Παραγωγικού και εξωστρεφούς. Με μεταφορά πόρων, υλικών και ανθρώπινων, από το παρασιτικό τμήμα της οικονομίας στους τομείς διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών. Θα είναι επίπονη και αργή. Και θα απαιτήσει μεγάλο ύψος επενδυτικών κεφαλαίων. Που για να προσελκυστούν οφείλουμε να τους δημιουργήσουμε ευνοϊκές συνθήκες, φορολογικές, αδειοδοτικές, ρυθμιστικές, σύντομης απονομής δικαιοσύνης.

Η λύση λοιπόν στον ελληνικό γρίφο δεν είναι η επαναφορά στο 2009, ούτε στο καταναλωτικό μοντέλο τεχνητής τόνωσης των εισοδημάτων. Μα πάνω απ’ όλα η λύση πρέπει να ζυμωθεί σε επίπεδο κοινωνίας και οι πολίτες να συμφωνήσουν σε αυτή και να ενστερνιστούν την αναγκαιότητα της. Όσο η κοινωνία συμπεριφέρεται ανώριμα, όσο θα αναζητά τον καλύτερο λαοπλάνο, όσο συνεχίζει να πιστεύει ότι η δημοσιονομική χαλαρότητα ή σύσφιξη είναι απόρροια πολιτικής βούλησης των κυβερνώντων και όχι σε αντιστοίχιση με τις δυνατότητες της οικονομίας, όσο βλέπει εχθρούς και όχι σταθερούς συνεργάτες τους μοναδικούς εταίρους της, τους άλλους ευρωπαϊκούς λαούς, όσο παρασύρεται και αφιονίζεται από το διαγκωνισμό των κάθε μορφής δημοκόπων, διέξοδος δεν πρόκειται να υπάρξει. Μόνο συνέχιση της καθοδικής πορείας. Και τότε θα βλαστημήσουν την ώρα που γεννήθηκαν όσοι εκστόμισαν την ύβρη «δεν έχω πλέον τίποτα να χάσω».

Η αξιοπρέπεια και η περηφάνεια δεν απονέμονται στους επιδειξίες μαγκιάς, ούτε στους εκβιαστές. Κερδίζονται με την αριστεία, την κοπιώδη προσπάθεια και την ισχυρή οικονομία. Ας θυμηθούμε τα λόγια του Αλέκου Παπαδόπουλου: Ένας λαός που υψώνει το ένα χέρι σε γροθιά και μονίμως διεκδικεί και έχει το άλλο απλωμένο σαν επαίτης, είναι εκ προοιμίου αναξιοπρεπής.

Πηγή: Golden Flag