Επίλεκτες εργολαβίες

Το πρόσφατο σκάνδαλο σχετικά με τη διαχείριση εργασιακών διαφορών στον δημόσιο τομέα μου θύμισε πράγματα που είχα ζήσει στον ΟΤΕ. Οταν ανέλαβα το 2004, βρήκα μια χιονοστιβάδα αγωγών κατά του Οργανισμού από εργαζομένους σ’ αυτόν. Εκκρεμούσαν τότε περίπου 11.000 αγωγές και συνεχώς αυξάνονταν. Είχαν καταντήσει η κύρια απασχόληση της Νομικής Υπηρεσίας, που είχε πάνω από 70 δικηγόρους.

Η Γενική Διεύθυνση Προσωπικού έκρινε την κατάσταση φυσιολογική – έτσι ήταν πάντα. Εκτός από το υψηλό κόστος απασχόλησης του προσωπικού με τις υποθέσεις αυτές, ο ΟΤΕ έχανε συστηματικά στα δικαστήρια, με αποτέλεσμα να πληρώνει εκατομμύρια κάθε χρόνο σε αναδρομικά, πρόστιμα και αμοιβές εξωτερικών δικηγόρων. Το χειρότερο ήταν ότι είχε παγιωθεί μια αρρωστημένη κουλτούρα στους εργαζομένους.

Ο ΟΤΕ ήταν, αν όχι εχθρός, πάντως ένας νόμιμος στόχος για να ρουφήξουν από εκείνον ό,τι μπορούσαν, άσχετα με τις γενικότερες συνέπειες στην υγεία του Οργανισμού. Οι ενάγοντες δεν ήταν μόνο κατώτερο προσωπικό. Το παράδειγμα έδιναν προϊστάμενοι υπηρεσιών και ανώτερα διευθυντικά στελέχη, οι υποτιθέμενοι στυλοβάτες της διοίκησης.

Ο εξωπραγματικά υψηλός αριθμός δικαστικών διαφορών με το προσωπικό με ανάγκασε να το ψάξω· καθόλου εύκολο, γιατί επικρατούσε «ομερτά» γύρω από τέτοια θέματα. Προέκυψε ότι δικηγόροι ειδικευμένοι στα εργασιακά, και μεγάλα ονόματα μεταξύ τους, κυκλοφορούσαν ανεμπόδιστοι στο μέγαρο του ΟΤΕ και σε άλλα κτίρια ψαρεύοντας πελατεία. Μοίραζαν και έντυπα στους εργαζομένους με περιεχόμενο κάπως έτσι: «...γνωρίζουμε ότι μπορούμε να κερδίσουμε εργασιακή υπόθεση που σε αφορά, ...υπόγραψε εδώ και θα μοιραστούμε ό,τι πετύχεις...».

Δεν εξηγούσαν σε τι είδους υποθέσεις ανεφέροντο, αλλά κατά κανόνα επρόκειτο για κάποιο επίδομα που δεν είχε καταβληθεί σωστά ή άλλες ενδεχόμενες παραλείψεις του εργοδότη. Ηταν διάχυτη η πεποίθηση ότι πολλές από τις παραλείψεις και τα λάθη γίνονταν σκόπιμα από αρμόδιους υπαλλήλους για να δημιουργείται αντικείμενο. Δύσκολο να αποδειχθεί, αλλά και έτσι να μην ήταν πάντα, η ασάφεια της νομοθεσίας και η τσαπατσουλιά των υπηρεσιών θα αρκούσαν για να τροφοδοτούν την κομπίνα.

Επόμενο βήμα, το Ειρηνοδικείο της γειτονιάς, που έκανε δεκτές τις αγωγές χονδρικώς για να αρχίσουν να γυρίζουν τα γρανάζια του συστήματος. Από τη μεριά του ο ΟΤΕ συνήθιζε τότε να αναθέτει τις υποθέσεις σε έναν επίλεκτο μικρό αριθμό εξωτερικών δικηγόρων που πληρώνονταν εργολαβικά. Θυμάμαι έναν που βρήκα να έχει αναλάβει 400 υποθέσεις, τόσο το κομμάτι, χάσει-κερδίσει. Όσες έπαιρναν τον δρόμο για την Ευελπίδων είχαν τη συνηθισμένη πορεία, αναβολές μέχρι να βγει η κατάλληλη σύνθεση και συνήθως χάσιμο από τον εργοδότη.

Μια καλοστημένη μηχανή για να αρμέγεται ο ΟΤΕ από διάφορες παρέες, μέσα κι έξω, και μιλάμε για εκατομμύρια κάθε χρόνο. Στον ΟΤΕ έγιναν ενέργειες και το κακό περιορίστηκε και θα μπορούσε να εξαλειφθεί τελείως αν η απουσία αξιολόγησης και η μονιμότητα δεν προστάτευαν τους απατεώνες και αν ο συνδικαλισμός δεν συνέπλεε με φαινόμενα σαν αυτό που περιέγραψα. Ο ΟΤΕ έγινε ιδιωτικός και ελευθερώθηκε, αλλά παραμένει ο τεράστιος δημόσιος τομέας, αγελάδα με χιλιάδες μαστάρια για να βυζαίνουν εργολαβικά εκείνοι που ξέρουν τα πονηρά μονοπάτια και η κατάσταση δεν θα αλλάξει όσο η Διοίκηση είναι ξεδοντιασμένη.

ΠΑΝΑΓΗΣ ΒΟΥΡΛΟΥΜΗΣ

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ