Αξιοπρέπεια ή εξευτελισμός;

Το δίλημμα του τίτλου θα τεθεί με την είσοδο του 2015 -και κατά τούτο αποκτά συμβολική σημασία- για τουλάχιστον δύο πρόσωπα της εγχώριας πολιτικής σκηνής: τον Φώτη Κουβέλη και τον Γιώργο Παπανδρέου. Οι περιπτώσεις διαφέρουν, αλλά έχουν και κοινά σημεία.

Ο Κουβέλης αποχώρησε τον Ιούνιο του 2010 από τον ενιαίο τότε Συνασπισμό και ίδρυσε τη Δημοκρατική Αριστερά. Δύο χρόνια μετά το κόμμα του πήρε μέρος στην τρικομματική κυβέρνηση υπό τον Αντώνη Σαμαρά, αφού στις εκλογές είχε συγκεντρώσει το 6,11% του εκλογικού σώματος. Ένα χρόνο μετά αποχώρησε από την κυβέρνηση. Στις ευρωεκλογές του 2014 το ποσοστό της ΔΗΜΑΡ έπεσε στο 1,20%.

Τώρα βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ για συνεργασία. Όμως, βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ απαιτούν από τη ΔΗΜΑΡ και τα στελέχη της να κάνουν δημόσια αυτοκριτική για τις έως τώρα επιλογές τους. Και ο Αλέξης Τσίπρας απέκλεισε το ενδεχόμενο να τοποθετηθεί κάποιος από τη ΔΗΜΑΡ -ούτε ο Κουβέλης δηλαδή- στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Η αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλει καμία συνεργασία με τη ΔΗΜΑΡ. Επίσημα το κόμμα θέτει ως προϋπόθεση της συνεργασίας τη διατήρηση της αυτονομίας του. Κι ένα στέλεχός του απάντησε με οξύτητα στις απαιτήσεις του ΣΥΡΙΖΑ.

Είναι φανερό ότι ο κ. Κουβέλης και τα στελέχη του κόμματος βρίσκονται σε αδιέξοδο. Αν επιλέξουν τον δρόμο της αξιοπρέπειας, θα εξαφανιστούν πολιτικά. Αν επιλέξουν τον δρόμο του εξευτελισμού, κάποιος ή κάποιοι από αυτούς ίσως διασωθούν. Ομολογουμένως εδώ ταιριάζει απολύτως το «ούτε ψύλλος στον κόρφο τους».

Ο Γιώργος Παπανδρέου, γόνος μιας εκ των δύο μεγάλων οικογενειών της χώρας, έγινε πρωθυπουργός τον Οκτώβριο του 2009, με το 44% του εκλογικού σώματος. Υπέγραψε την υπαγωγή της χώρας στον διεθνή οικονομικό έλεγχο (τρόικα). Δύο χρόνια μετά υπέβαλε την παραίτησή του, παραδίδοντας την πρωθυπουργία στον Λουκά Παπαδήμο και το ΠΑΣΟΚ στον Ευάγγελο Βενιζέλο. Στις εκλογές του 2012 το κόμμα του κατρακύλησε στο 12%.

Έκτοτε ήταν περίπου απών από την εγχώρια πολιτική σκηνή και εντελώς απών από το κόμμα του. Στις ευρωεκλογές του 2014 ο ίδιος δεν είχε καμία δραστηριότητα, αλλά πρώην συνεργάτες του πήγαν σε άλλα κόμματα. Τώρα ετοιμάζεται να ανακοινώσει την ίδρυση νέου, δικού του, κόμματος.

Η στάση του είναι μοναδική τουλάχιστον τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες. Ουδείς άλλος πρώην πρωθυπουργός εγκατέλειψε το κόμμα που τον ανέδειξε στο ανώτερο αξίωμα για να ιδρύσει άλλο. Η σύγκριση που γίνεται με τον πατέρα του είναι εκτός τόπου και χρόνου. Πρώτον, ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν είχε διατελέσει πρωθυπουργός το 1974, όταν ίδρυσε το ΠΑΣΟΚ. Δεύτερον, ίδρυσε το ΠΑΣΟΚ με στόχο να καταλάβει την εξουσία και την πρωθυπουργία.

Αντίθετα, με βάση τα αντικειμενικά δεδομένα, ο Γιώργος Παπανδρέου δεν επιδιώκει τίποτα από τα δύο. Ο πλέον φιλόδοξος στόχος του είναι να πάρει το 3%, για να είναι στην επόμενη Βουλή. Ο πλέον ευτελής στόχος του είναι η ρεβάνς.

Για τον Γιώργο Παπανδρέου ο δρόμος προς την αξιοπρέπεια οδηγεί μόνο στην ιδιώτευση. Όλοι οι άλλοι οδηγούν πιθανότατα στον εξευτελισμό. Η παραμονή του στο ΠΑΣΟΚ, μόνο και μόνο για να επανεκλεγεί βουλευτής και να διεκδικήσει μετά την ηγεσία, θα είναι εξευτελισμός, αν ληφθούν υπ' όψη όσα έχει πει και πράξει από το 2012 μέχρι σήμερα.

Απομένει η ίδρυση κόμματος, η οποία θα κριθεί, ασφαλώς, εκ του αποτελέσματος. Αν το κόμμα ΓΑΠ «καταφέρει» να πάρει ένα, δύο ή τρία τοις εκατό, θα πρόκειται για την απόλυτη ξεφτίλα ενός πρώην πρωθυπουργού, που εξελέγη με 44% πριν από πέντε χρόνια. Αν, αντίθετα, καταφέρει να γίνει ρυθμιστής των μετεκλογικών εξελίξεων, τότε άβυσσος η ψυχή των ψηφοφόρων.

Καλή χρονιά.

ΥΓ: Είχα γράψει αυτό το κομμάτι όταν ανακοινώθηκε το ναυάγιο της συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ-ΔΗΜΑΡ. Δεν αλλάζουν και πολλά ως προς το δίλημμα «αξιοπρέπεια ή εξευτελισμός». Ας προσθέσουμε το γνωστό «όπως έστρωσαν, θα κοιμηθούν».

Γιώργος Καρελιάς

Protagon