Το τέλος των ψευδαισθήσεων και η «επόμενη μέρα»

Λίγες μόλις ώρες μετά τη νότα αισιοδοξίας που ήλθε από τις Βρυξέλλες, ακολούθησε η δύσκολη προσγείωση στη Ρίγα. Όλα δείχνουν πως έχουν γίνει μεν κάποια βήματα στη διαπραγμάτευση, ωστόσο η απόσταση παραμένει ακόμη μεγάλη και ο κίνδυνος να πέσει η χώρα στα βράχια κάθε άλλο παρά εξέλιπε. Φαίνεται, πάντως, ότι είμαστε κάπως πιο κοντά σε μια ενδιάμεση συμφωνία, που θα μας δώσει την ευκαιρία να ανασάνουμε. Με τα πιο δύσκολα, να μεταφέρονται στη μεγάλη συμφωνία του Ιουνίου – αν, φυσικά, τελικά υπάρξει.

Τα όποια βήματα έγιναν, σίγουρα δεν θα γίνονταν αν δεν είχαν αρχίσει να διαλύονται, μία-μία, οι ψευδαισθήσεις που έχουν παγιδεύσει μέχρι τώρα την κυβέρνηση.

Ψευδαίσθηση πρώτη: ότι μπορείς να είσαι κυβέρνηση χωρίς ουσιαστικά να ασκείς διακυβέρνηση. Προγράμματα «Θεσσαλονίκης», και μάλιστα πολύ καλύτερα, μπορεί εύκολα κανείς να εκπονήσει. Όταν όμως έρχεται η ώρα να πληρώσεις μισθούς και συντάξεις και βρίσκεις άδεια τα ταμεία, καταλαβαίνεις πόσο εκτός τόπου και χρόνου ήσουν όταν, με απίστευτη ευκολία, μιλούσες απαξιωτικά για «λογιστές» και «διαχειριστές».

Ψευδαίσθηση δεύτερη: ότι υπάρχουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης. Ωστόσο, η Μόσχα, το Πεκίνο, η Τεχεράνη, η Λατινική Αμερική, απέδειξαν ότι είναι καλό μεν πράγμα η πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, όχι όμως σαν υποκατάστατο αλλά ως συμπλήρωμα και αναπόσπαστο μέρος της σταθερής και αταλάντευτης ευρωπαϊκής πορείας της χώρας. Και ότι οι φίλοι που αναζητούμε ανά τον πλανήτη, μας θέλουν ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ευρωζώνης, και όχι σαν μια χρεοκοπημένη, παραπαίουσα τριτοκοσμική χώρα.

Ψευδαίσθηση τρίτη: ότι το κόστος της ρήξης είναι διαχειρίσιμο και, σε κάθε περίπτωση, ότι το κόστος αυτό θα είναι εξίσου μεγάλο για την Ευρώπη και την παγκόσμια οικονομία. Αποδείχθηκε πλέον ότι το κόστος της ρήξης για εμάς μεν είναι αβάστακτο, ενώ για τους άλλους είναι σίγουρα σημαντικό αλλά πάντως διαχειρίσιμο. Η αναγνώριση αυτής της πραγματικότητας δείχνει και το επίπεδο ενός αμοιβαία αποδεκτού συμβιβασμού.

Ψευδαίσθηση τέταρτη: ότι εμείς δεν αναγνωρίζουμε και δεν συνομιλούμε με το «Διευθυντήριο των Βρυξελλών». Το «Διευθυντήριο», ωστόσο, υπάρχει και είναι δυστυχώς αυτό που σε πολύ μεγάλο βαθμό ορίζει τις τύχες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το «Διευθυντήριο, τελικά, το αναγνωρίσαμε και το παρααναγνωρίσαμε, και μάλιστα στο υψηλότερο επίπεδο.

Ψευδαίσθηση πέμπτη: ότι διαπραγμάτευση θα γίνει σε πολιτικό επίπεδο και η λύση θα είναι πολιτική. Αποδείχθηκε, πλέον, ότι οι όποιες πολιτικές συζητήσεις κατ’ ουδένα τρόπο μπορούν να υποκαταστήσουν τις προβλεπόμενες διαδικασίες και τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ευρωζώνης.

Η Ελλάδα έχει φτάσει πλέον στο αμήν. Και η πραγματική οικονομία βρίσκεται πέρα από το «αμήν». Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να γίνει συνείδηση στους κυβερνώντες ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν μόνο δημόσιοι υπάλληλοι και συνταξιούχοι. Ότι δεν υπάρχει μόνο ένας προστατευμένος -όσο πλέον είναι προστατευμένος- δημόσιος τομέας. Η παραγωγική βάση της χώρας καθημερινά αποσαρθρώνεται, η αγορά έχει κυριολεκτικά στεγνώσει και η ανεργία συνεχίζει να τραβάει την ανηφόρα.

Φυσικά και πρέπει να πληρωθούν οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι. Αλλά τι γίνεται με το ένα εκατομμύριο εργαζομένους τού ιδιωτικού τομέα που, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, πληρώνονται -αν πληρώνονται- με καθυστέρηση που φτάνει τους πέντε μήνες; Τι γίνεται με τους άνεργους, τους υποαπασχολούμενους και όσους κυριολεκτικά δεν έχουν στον ήλιο μοίρα; Και μέχρι πότε θα υπάρχει πάτος, έστω, στο βαρέλι, αν συνεχίσει να αιμορραγεί η πραγματική οικονομία;

Δυστυχώς, έχουμε εγκλωβιστεί στο «βδομαδιάτικο» και έχει πάει πολύ πίσω η συζήτηση για το σχέδιο εθνικής ανασυγκρότησης και ανάπτυξης. Όμως δεν πάει άλλο. Χωρίς αυταπάτες, λοιπόν, για τα όρια των κυβερνητικών πολιτικών, το προέχον είναι να διασφαλιστεί η θέση της Ελλάδας εντός της ζώνης του ευρώ και να επιδιωχθεί, στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών θεσμών, η καλύτερη δυνατή συμφωνία. Για να μπορέσουμε αμέσως μετά να μιλήσουμε, επιτέλους, για την «επόμενη μέρα». Τότε θα γίνει και η ουσιαστική αντιπαράθεση προγραμμάτων και ιδεών και τότε θα χαραχθούν οι σύγχρονες, πραγματικές διαχωριστικές γραμμές.

Πάνος Σκοτινιώτης

Protagon