Η κρίση της
παγκόσμιας οικονομίας εξελίσσεται σε άγνωστα νερά, ενώ, επίσης, χωρίς
προηγούμενο είναι πολλές από τις εξελίξεις που παρακολουθεί η κοινή γνώμη αλλά
και η πολιτική ηγεσία. Η διεθνής οικονομία βρίσκεται σε ιδιαίτερη ένταση και η
«μεγάλη εικόνα» παραμένει ασαφής και πολύπλοκη.
Οι μοναδικές
περιπτώσεις ατάραχης μικροπολιτικής εκδηλώνονται στην εγχώρια πολιτική σκηνή.
Κυβέρνηση και αντιπολίτευση παραμένουν σε μια αναπάντεχη στάση βολονταρισμού.
Νομίζουν ότι η βούληση είναι ανώτερη από τη νόηση. Ίσως, απλά, δεν σκέπτονται!
Περιχαρακωμένοι στα
δικά τους ιδιαίτερα «προβλήματα» δείχνουν να μη συνειδητοποιούν τι συμβαίνει.
Την ώρα που «ακυρώνονται» από τις αγορές, υποστηρίζουν ότι έχουν την πολυτέλεια
να ακολουθούν τις επιθυμίες τους. Οι μεν με τη βιαστική κατάργηση του Μνημονίου
και οι άλλοι με τον εκβιασμό που θα απευθύνουν υποτίθεται σε δανειστές ώστε να
μειώσουν το ελληνικό χρέος, μεταφέροντας το βάρος στους δικούς τους ψηφοφόρους.
Μια έντονη κρίση στις
αγορές, ακόμα κι αν αποδειχθεί μικρής διάρκειας, είναι αρκετή για να ανατρέψει
τους πολιτικούς σχεδιασμούς των πολιτικών επιτελείων.
Άλλωστε οι εξελίξεις
είναι έντονες και αλλάζουν πολλά από όσα γνωρίζαμε. Η Γαλλία και άλλες
ευρωπαϊκές χώρες δεν αξιολογούνται πλέον με την καλύτερη βαθμολογία από τους
οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης. Η εξέλιξη αυτή επιβαρύνει το κόστος δανεισμού
που έχουν και προφανώς δεν διευκολύνει τις όποιες σκέψεις να μας «χαρίσουν»
μέρος του ελληνικού χρέους. Ακόμα κι αν ήταν διατεθειμένοι. Η τιμή κρατικών
ομολόγων μειώνεται, τα επιτόκια που απολαμβάνουν όσοι δανείζουν κράτη
αυξάνονται.
Υπάρχει και ένα καλό
(;) νέο. Η τιμή του πετρελαίου μειώνεται εντυπωσιακά, και από 100 δολ. το
βαρέλι που ήταν πριν από λίγους μήνες, τώρα δείχνει ότι θα παραμείνει στην
περιοχή των 80 δολαρίων. Η τάση οφείλεται στο γεγονός ότι όλοι αναμένουν ύφεση
στη διεθνή οικονομία αλλά και επειδή οι ΗΠΑ είναι πλέον αυτάρκεις σε ενέργεια.
Δεν εισάγουν πετρέλαιο επειδή για τις ανάγκες τους επαρκούν η δική τους
παραγωγή και το σχιστολιθικό φυσικό αέριο. Θα πληρώνουμε μάλλον λιγότερα για
καύσιμα αλλά το πρόβλημα είναι ότι θα προσελκύσουμε μικρότερο ενδιαφέρον για
την εκμετάλλευση των ελληνικών κοιτασμάτων…
Αυτά είναι μερικά
μόνον παραδείγματα από την πολύπλοκη πραγματικότητα. Το συμπέρασμα όμως δεν
είναι ότι μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Αντίθετα, ότι οι κινήσεις που
διαθέτουμε στη σκακιέρα είναι περιορισμένες.
Οι αγορές είναι
πρόθυμες να δανείσουν την Ελλάδα, εφόσον έχουν τη διασφάλιση διεθνών
οργανισμών.
Το πραγματικό ερώτημα είναι τι πρέπει να γίνει ώστε να
αξιοποιήσουμε τη δύναμη των αγορών. Ούτε να τις καταργήσουμε μπορούμε ούτε να
τις παρακάμψουμε. Οι αγορές, δηλαδή η πραγματικότητα, βάζουν τις δικές τους
προτεραιότητες και κατευθύνσεις, αμφισβητώντας στην πράξη τις πολιτικές
επιθυμίες.
Το ουσιαστικό πρόβλημα
που ανέδειξε η κρίση αυτή είναι ότι η πολιτική ηγεσία νομίζει ότι μπορεί να
χαράξει στρατηγική ανεξάρτητα από τις ευρύτερες εξελίξεις.
Νομίζουν ότι ασκούν
εξουσία χωρίς περιορισμούς και συνεπώς μπορούν να υπαγορεύσουν λύσεις και να
κάνουν τις επιλογές τους.
Η αλήθεια είναι ότι
έπρεπε να έχουν τη δυνατότητα αυτή, αλλά την έχασαν όταν κατέρρευσε η
πιστοληπτική διαβάθμιση της χώρας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου