Επάγγελμα Αριστερός

Κάποτε η έκφραση «ανανεωτική αριστερά» είχε τη σημασία της. Συσπείρωνε όσους αριστερούς είχαν πάρει τις αποστάσεις τους από τον λεγόμενο «υπαρκτό σοσιαλισμό». Τον αντιμετώπιζαν ως κακοποιημένη εκδοχή ενός ιδανικού στο οποίο εξακολουθούσαν να πιστεύουν. Δυσκολεύονταν βέβαια να εξηγήσουν πώς αυτό το ιδανικό με όποιον τρόπο και όπου κι αν εφαρμόστηκε κακοποίησε βάναυσα τις περισσότερες φορές τις κοινωνίες, όμως τότε, τη δεκαετία του εβδομήντα, η ακτινοβολία του ευρωκομμουνισμού ήταν ισχυρή. 

Την υπηρετούσαν ηγέτες όπως ο Μπερλινγκουέρ στην Ιταλία και ο Λεωνίδας Κύρκος παρ’ ημίν. Ας μην ξεχνάμε ότι τα χρόνια εκείνα το πτωχό πλην τίμιο ΚΚΕ Εσωτερικού ήταν ο μόνος πραγματικός σύμμαχος του Κωνσταντίνου Καραμανλή στις προσπάθειές του για την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρώπη, με μεγαλύτερη ειλικρίνεια και από ένα τμήμα της ίδιας της Ν.Δ. Δεδομένου δε ότι στη χώρα μας ανθούσε το πιο φιλοσοβιετικό κόμμα εκτός Σοβιετικής Ένωσης, οι προσπάθειες της ανανεωτικής αριστεράς είχαν ακόμη μεγαλύτερη πολιτική σημασία. Η ανανεωτική αριστερά δεν κατάφερε ποτέ να ξεπεράσει τον κλειστό της κύκλο, ό,τι απέμεινε από τις προσπάθειές της συνασπίσθηκε μαζί με τις πιο ετερόκλητες ομάδες στον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος γιγαντώθηκε όταν οι μάζες της αυτοαποκαλούμενης δημοκρατικής παράταξης εγκατέλειψαν το ΠΑΣΟΚ περίπου ως οικονομικοί μετανάστες, ή πολιτικοί πρόσφυγες – διαλέγετε και παίρνετε. Σήμερα η επίκληση της ανανέωσης της Αριστεράς από τη ΔΗΜΑΡ ή της ανασυγκρότησης της «μεγάλης δημοκρατικής παράταξης» από τον κ. Βενιζέλο μοιάζουν με τα ιερά κειμήλια στα οποία απευθύνεσαι στις κρίσιμες στιγμές της ζωής σου, όταν είσαι βαριά άρρωστος ή απελπισμένος για οποιονδήποτε άλλο λόγο.

Μένει βέβαια η περιγραφή της συμπεριφοράς που δίνει στον οποιονδήποτε το δικαίωμα ή την ευχαρίστηση να αποκαλείται σήμερα αριστερός. Τι προσδοκά και σε τι προσβλέπει; Θα μου πείτε η αφέλεια δεν είναι προνόμιο των αφελών και υπάρχουν άνθρωποι ανάμεσά μας που πιστεύουν πως θα φτάσουμε στην αταξική κοινωνία, και πως τα προβλήματα του καπιταλισμού θα λυθούν με την κατάρρευση του όλου συστήματος. Δεν πιστεύω πως είναι η περίπτωση των στελεχών της Αριστεράς, οι οποίοι είναι ή προσπαθούν να γίνουν επαγγελματίες της πολιτικής όπως όλοι οι υπόλοιποι. Υποθέτω, ας πούμε, ότι ο κ. Δραγασάκης δεν πιστεύει πως η Ελλάδα θα ευημερήσει αν γίνει σαν τη Βενεζουέλα και η κ. Δούρου, με όλη την ορμή του νεοφώτιστου που διαθέτει, δεν οραματίζεται την Αττική σαν την Αβάνα της Μεσογείου – αν και ποτέ δεν ξέρεις εννοείται. Ξέρουν πως το να είσαι αριστερός έχει πάψει προ πολλού να είναι υπαρξιακός προορισμός αφού έχει κατοχυρωθεί ως επαγγελματικός προσανατολισμός, μιας και το μόνο που διακινδυνεύεις είναι να χάσεις την πελατεία σου όπως όλοι οι επαγγελματίες. Ο κ. Δραγασάκης προχθές στη Βουλή με την περίφημη αποκάλυψή του περί πρωθυπουργού και επιχειρηματικών συμφερόντων μάς ανακοίνωσε το πρόγραμμα διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Θα πολιτευθεί με το βλέμμα στραμμένο στο παρελθόν, με τη λογική του «παραλάβαμε καμένη γη» όπως όσοι δεν έχουν κανένα μέλλον να προτείνουν. Το έργο το έχουμε δει και ξαναδεί.

Τι σημαίνει να είσαι αριστερός σήμερα; Σημαίνει να λες τους τσιγγάνους Ρομά, για παράδειγμα, και να αποκαλείς φασίστες όσους θεωρούν πως δεν πρέπει να καταπατούν ιδιοκτησίες. Σημαίνει να θεωρείς πως δεν υπάρχει πρόβλημα με τους μετανάστες και πως τα σύνορα πρέπει να είναι ανοιχτή αγκαλιά και τίποτε λιγότερο. Σημαίνει ότι αλληθωρίζεις σε κάποιον ιδεατό κόσμο εκτός Ευρώπης, τον οποίον δεν τολμάς να περιγράψεις γιατί φρικιάς με αυτό που βλέπεις. Σημαίνει να προσπαθείς να πείσεις την πελατεία σου πως εσύ κατέχεις το μονοπώλιο της κοινωνικής ευαισθησίας. Δεν θέλει και πολλά. Μια δήλωση μετανοίας και το πιστοποιητικό φρονημάτων το παραλαμβάνεις σπίτι σου.

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ