Σε σκέψεις ο Υπουργός υποδομών και μεταφορών

Τι ψάχνει να δει ο Υπουργός;

Τους νέους επενδυτές στα περιφερειακά αεροδρόμια ή μήπως το «μάνα εξ ουρανού» με το οποίο θα επιλύσει τα προβλήματα που υπάρχουν και μεγαλουργούν;

Ένα είναι σίγουρο ότι η προίκα που παρέλαβε κατά την ανάληψη των καθηκόντων του, εμπεριείχε πολλά και σοβαρά προβλήματα που για πολλά χρόνια κανείς δεν ενδιαφέρθηκε όσο θα έπρεπε για την επίλυσή τους.

Καλείται σήμερα να βρει λύσεις άμεσες στα χρονίζοντα προβλήματα που τον ζώνουν και πολλά από αυτά προκαλούν το περί δικαίου αίσθημα, αλλά και ζημιώνουν τον ήδη οικονομικά ελλειμματικό κρατικό κορβανά, αν εξελιχθούν έτσι όπως μεθοδευμένα κάποιοι επιδιώκουν.

Το ουσιαστικό όμως πρόβλημα που δεν έβαλε σε τάξη ούτε η κρίση αυτή, είναι ομολογουμένως η υπερβολική καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των έργων, αλλά και η υπέρμετρη υπέρβαση του οικονομικού κόστους των έργων, τα οποία αγγίζουν στα ποσά των προϋπολογισμών, όταν σύμφωνα με τις οικονομικές προσφορές κατά τη φάση του διαγωνισμού έλαβαν εκπτώσεις έως και 53% περίπου.

Το φαινόμενο αυτό που προκαλεί κατάφορα κάθε λογική και τσαλακώνει τόσο την νομιμότητα όσο και την ηθική, αφού αναιτιολόγητα τροποποιεί τα δεδομένα εκτέλεσης των έργων και αποδεδειγμένα επιβαρύνει οικονομικά με επιπλέον κόστος, δεν φαίνεται ικανό να ευαισθητοποιήσει κανέναν αρμόδιο όσο θα έπρεπε, και τείνει να καθιερωθεί ως κανόνας πλέον μόνο στην χώρα μας.

Σύμφωνα με τα συμβαίνοντα, την ώρα που ψάχνουμε να βρούμε ισορροπία στην οικονομία μας, την ώρα που πασχίζουμε να λειτουργήσουμε με άλλα μυαλά, κάποιοι με σκοπιμότητα ή από ανεπάρκεια έχουν την πολυτέλεια να ακολουθούν και να υποστηρίζουν απροκάλυπτα τις επιθυμίες και τις αξιώσεις των αναδόχων των έργων. Και όλα αυτά για να υπάρξουν οικονομικές υπερβάσεις, οι οποίες για να δικαιολογηθούν εφευρίσκονται μέθοδοι αυθαίρετων και παράτυπων τροποποιήσεων των συμβατικών δεδομένων των έργων, με τις οποίες εγκρίνονται ως λύση ανάγκης οι πέραν του μέτρου χρονικές καθυστερήσεις, με απώτερο σκοπό να ακυρωθούν στην πράξη με τρόπο έντεχνο τα προσφερόμενα ποσοστά εκπτώσεων.

Οι έχοντες την ευθύνη επίβλεψης και εκτέλεσης των έργων περιχαρακωμένοι στα δικά τους «προβλήματα» δείχνουν εντέχνως να αδιαφορούν και έτσι να μη συνειδητοποιούν τι προβλήματα δημιουργούν.

Επιβλέπουν τα έργα ενώ παράλληλα φροντίζουν να παραβλέπουν όλα όσα είναι απαιτητά από τους αναδόχους αλλά δεν είναι συμβατά με τις συμβάσεις των έργων. Και μετά έρχονται ως λύση ανάγκης οι αλλεπάλληλες παρατάσεις, που επικυρώνουν και ταυτοποιούν τις επιλογές αυτές, με αποτέλεσμα να έχουμε «δικαιολογημένες» καθυστερήσεις και υπερβολικά αυξημένες και προκλητικά παράνομες οικονομικές υπερβάσεις.

Οι μοναδικές, αλλά απαράδεκτες αυτές περιπτώσεις αδιάφορης και προκλητικά ατάραχης πρακτικής εκδηλώνονται στην αγορά των έργων υποδομών, σύμφωνα με το ποιος είναι ο ανάδοχος του έργου.

Η κρίση της αξιοπιστίας και της μη τήρησης των συμβατικών υποχρεώσεων εξελίσσεται με ρυθμούς κανονιστικής διαδικασίας και μάλιστα χωρίς προηγούμενο, πολλές δε από τις εξελίξεις αυτές  παρακολουθεί, τόσο η κοινή γνώμη όσο και η αρμόδια πολιτική ηγεσία, μένοντας στην κυριολεξία άφωνη, χωρίς ωστόσο να  βρίσκεται τρόπος αποτροπής και ελέγχου των εντέχνως κατασκευασμένων παρατυπιών που αγγίζουν ή ακόμη υπερκαλύπτουν τα όρια της νομιμότητας.

Την ώρα που η διεθνής οικονομία βρίσκεται σε ιδιαίτερη ένταση πασχίζοντας να βρει την ισορροπία της και η εικόνα παραμένει ασαφής και πολύπλοκη, την ώρα που η δική μας οικονομία ακροβατεί, πολλά από αυτά τα έργα που θα έδιναν αναπτυξιακή ανάσα, όχι μόνο καθυστερούν να ολοκληρωθούν, αλλά επιβαρύνουν με επιπλέον ποσά τα ελλειμματικά ταμεία του κράτους .

Το αεροδρόμιο της συμπρωτεύουσας «Μακεδονία» ενώ έπρεπε να είχε στη διάθεσή του και τον άλλον διάδρομο από το έτος 2011, σύμφωνα με την συμβατική δέσμευση, με συνεχείς παρατάσεις που παραχωρήθηκαν στην ανάδοχο κοινοπραξία υπολογίζεται ότι θα είναι σε έτοιμος και σε πλήρη λειτουργία το έτος 2016. Ο χρόνος όπως όλοι καταλαβαίνουμε τρέχει πολύ γρήγορα και μαζί με αυτόν και οι τιμές εκτέλεσης του έργου, αλλά εδώ υπάρχει ένα αγκάθι το οποίο ακούει στο όνομα συγχρηματοδότηση, το οποίο επιβάλλει ότι αν το έργο δεν ολοκληρωθεί μέχρι τέλους του 2014, υπάρχει το ενδεχόμενο το συνολικό κόστος να το επιβαρυνθεί εξ ολοκλήρου η χώρα μας.

Τα ξεχασμένα αεροδρόμια της Πάρου, της Νάξου, της Μυκόνου, της Σύρου, αναζητούν εδώ και χρόνια σανίδα σωτηρίας και ουσιαστικής βελτίωσης των εγκαταστάσεων τους, τη στιγμή που το τουριστικό προϊόν αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς πιέζοντας να δοθεί άμεση λύση .

Το αεροδρόμιο της Κεφαλονιάς εντελώς παραμελημένο και κτυπημένο πρόσφατα από τον εγκέλαδο αναμένει και αυτό ουσιαστικό ενδιαφέρον και υλοποίηση των υποσχέσεων. Η μελέτη για την δημιουργία νέου αεροσταθμού συμπλήρωσε δέκα ολόκληρα χρόνια για να ολοκληρωθεί, τη στιγμή που η συμβατική υποχρέωση ήταν μέχρι το 2009.

Το αεροδρόμιο Ιωαννίνων, το οποίο βρίσκεται από το 2006 σε φάση βελτίωσης και εκσυγχρονισμού δεν προβλέπεται να τελειώσει πριν από το έτος 2016., παρόλο που η «αδικαιολόγητη» και αυθαίρετη τροποποίηση της μελέτης επέβαλαν κούρεμα στο μέγεθος των κτιριακών εγκαταστάσεων υποσκάπτοντας στην ουσία το μέλλον του μοναδικού αεροδρομίου της Ηπείρου, το οποίο να σημειωθεί δεν περιλαμβάνεται στη λίστα των προς παραχώρηση μέσω του ΤΑΙΠΕΔ αεροδρομίων.

Αυτά είναι μερικά μόνον παραδείγματα από την πολύπλοκη πραγματικότητα, η οποία για να αλλάξει εκτός από βούληση και ουσιαστικό ενδιαφέρον απαιτεί και σημαντικούς οικονομικούς πόρους, που στη σημερινή συγκυρία είναι πολύ δύσκολο να εξευρεθούν.

Εκτός αυτών στα σχέδια του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είναι η δημιουργία ενιαίου φορέα του Δημοσίου, ο οποίος θα αναλάβει τη διαχείριση και λειτουργία όλων των εναπομεινάντων αεροδρόμιων που δεν πληρούσαν τους όρους ένταξης στο ΤΑΙΠΕΔ.

Η όλη εξέλιξη μαζί με την ουσιαστική κατάργηση του Σπατοσήμου, αφήνει ανοιχτό παράθυρο επιλογών που τείνουν σε ενδεχόμενη απόφαση μείωσης του αριθμού των ενεργών αεροδρομίων.